Bijlage 5: Nieuwe normeringssystematiek gemeentefonds: koppeling volume en prijs
Het kabinet Rutte IV heeft in haar regeerakkoord aangegeven dat zij vanaf 2027 een nieuwe financierings-systematiek willen voor decentrale overheden. In het regeerakkoord wordt aangegeven dat hiermee een stabielere financiering en een vergroting van de autonomie wordt beoogd. Inmiddels ligt er een voorstel waarin de financieringsmethodiek niet verandert: gemeenten blijven voornamelijk middelen krijgen via het gemeentefonds. De manier waarop de omvang van het gemeentefonds wordt bepaald, in jargon de normeringssystematiek, wordt wel aangepast.
Het voorstel van het rijk is dat het gemeentefonds op twee manieren gekoppeld wordt aan het Bruto Binnenlands
Product (BBP):
- Prijsontwikkeling: op basis prijs BBP van het jaar
- Volumeontwikkeling: op basis van gemiddelde van volume groei BBP van afgelopen 8 jaar
(volume is alles wat niet prijs is)
Nu is de prijsontwikkeling van het BBP niet gelijk aan de loonontwikkeling. Het prijs bbp geeft namelijk de verandering (meestal stijging) van de prijzen aan. Als het gaat om de loonaanpassing dan is dit het deel dat nodig is om hetzelfde te kunnen kopen als het voorgaand jaar. Naast deze aanpassing wordt vaak een loonverbetering afgesproken, dit wordt ook wel de reële loonstijging of koopkrachtstijging genoemd. Met dit deel kan ‘meer’ gekocht worden dan daarvoor. Dit deel, de koopkrachtstijging, is niet verdisconteerd in de prijs BBP en is daarmee verdisconteerd in de volumeontwikkeling van het BBP.
Koopkrachtstijging in volume bbp
Koopkrachtbehoud in prijs bbp
Concreet betekent dit dat alleen de reservering van de prijsontwikkeling in het gemeentefonds onvoldoende is om de loonsomstijging op te vangen. Voor 2027 en 2028 schatten we in dat € 5 miljoen per jaar aanvullend moet worden gereserveerd voor het opvangen van de loonsomstijging. Deze aanvullende reservering kan ten laste van de volumeontwikkeling BBP. In het financieel beeld voor de Stadsbegroting is dit zo gedaan:
bedragen * € 1 miljoen | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Te reserveren in GF voor reële groei lonen vanaf 2027 | -5,0 | -10,0 | ||
Uit volume ontwikkeling gemeentefonds | 5,0 | 10,0 | ||
0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |